Vakantie Kroatie
De naam Kroatië roept bij mensen vaak een beeld op dat te maken heeft met de oorlog die er in de jaren negentig gewoed heeft. Deze afschuwelijke periode heeft zijn sporen natuurlijk nagelaten en zal niet makkelijk worden vergeten. Gelukkig is er de afgelopen jaren veel in het land opgeknapt. De Kroaten nodigen je graag uit om het prachtige land met eigen ogen te komen zien.
Natuur en cultuur liggen in Kroatië vaak op minder dan een steenworp afstand van elkaar. Stranden die herinneringen oproepen aan tropische paradijzen en kristalhelder water, waarop en waarin van alles te ontdekken valt, liggen uitnodigend voor de toeristen klaar. Je vindt er zowel rust als ruimte. Ook is er een uitgebreid nachtleven als je daar van houdt. De bevolking is vriendelijk en is bereid het je naar de zin te maken, zonder je lastig te vallen of je in het keurslijf te dwingen.
Grote steden met oude kernen nodigen je uit om heden en verleden met hen te delen.
Honderden campings en duizenden hotels en pensions in iedere denkbare prijsklasse en met alle denkbare voorzieningen zijn 's zomers en 's winters ingericht om gasten te ontvangen.
Welkom in Kroatië, dobro došli u Hrvatsku!
Geografie
Land & Ligging
Kroatië ligt aan de Adriatische Zee met Italië in het westen, Oostenrijk en Hongarije in het noorden. Ingeklemd tussen de noordelijke provincies en de Adriatische kuststrook ligt Bosnië-Herzegovina, als het ware vastgehouden tussen duim en wijsvinger die Noord- en Zuid-Kroatië om dat land vormen.
De bijna vijf miljoen inwoners hebben een landoppervlakte tot hun beschikking van 56.691 vierkante kilometer. Daarmee is het ongeveer even groot als België en Nederland tezamen. Ook heeft Kroatië nog eens 31.067 vierkante kilometer territoriale wateren bij.
Voor de kust liggen niet minder dan 1.187 eilanden, waarvan er 66 bewoond zijn. De grootste eilanden zijn Krk (door een brug met het vasteland verbonden) en Cres. Vele veerdiensten zorgen voor een prima bereikbaarheid van de eilanden.
Naar het oosten toe wordt het land vlakker, al blijft het overal heuvelachtig. De hoogste berg ligt in de provincie Split, noordelijk van Split en Šibenik. De Dinara steekt 1.849 meter boven het zeeniveau uit.
Veel grote en kleine rivieren vind je in het noorden van het land. De meest bekende zal ongetwijfeld de Drava (Drau) zijn, een zijrivier van de Dunav (Donau). Deze rivier vormt een grens, over een lengte van meer dan honderd kilometer, met Hongarije. Ook de Save is een zijrivier van de Dunav. Deze ontspringt in Slovenië en vormt een belangrijk gedeelte van de grens met Bosnië-Herzegovina. Bij Sisak voegt zich het water van de Kupa daarbij.
Behalve de kusten en de rivieren is Kroatië ook rijk aan meren. De Plitvice meren zullen ongetwijfeld de bekendste zijn, maar ze zijn betrekkelijk klein in vergelijking tot bijvoorbeeld het visrijke Vranameer ten zuidwesten van Zadar. De oppervlakte hiervan is ruim dertig vierkante kilometer en het leent zich bij uitstek voor allerlei water(sport)activiteiten. Het is een geliefd oord voor watersportliefhebbers, vooral daar het nauwelijks dieper is dan twee meter.
Klimaat
In Kroatië heerst een grote verscheidenheid van klimaten. Aan de Adriatische kust heerst een Middellandse-Zeeklimaat dat zich kenmerkt door warme en droge zomers en zachte maar vochtige winters. In januari is het er gemiddeld 5 tot 10 graden Celsius, in augustus tussen de 23 en 26 graden.
In de bergachtige gebieden blijft de temperatuur in januari onder het vriespunt, gemiddeld schommelt de temperatuur tussen de -5 en 0 graden Celcius. De zomers zijn er aangenaam fris, in de wintermaanden kunnen er grote hoeveelheden sneeuw vallen. Gedurende de maand augustus stijgt de temperatuur in de hooggelegen gebieden tot ongeveer 18 graden Celcius.
Het binnenland kent een klimaat met droge en hete zomers en koude, natte winters. De temperatuur schommelt in januari rond het vriespunt, terwijl het in augustus gemiddeld 24 graden Celcius kan worden.
De mooiste tijd om Kroatië te bezoeken is daarom ook de zomer. De binnenlanden kunnen door het slechte weer 's winters het best gemeden worden.
De geschiedenis
Toen ongeveer in 600 na Christus de Kroaten in het gebied aankwamen, hadden er al allerlei andere volkeren in het gebied gewoond. Illyiërs, Grieken, Romeinen, Hunnen en Goten woonden ooit in Kroatië, voornamelijk langs de kust. De kuststreek is in de late Middeleeuwen bijna permanent onder Venetiaans bewind geweest. Het noorden en oosten van het land waren in dezelfde tijd, eind 1300 tot 1700 na Christus, Turks gebied.
Na die tijd werd de invloed van het Habsburgse (Oostenrijk-Hongaarse) rijk steeds groter. In 1815 hadden de Habsburgers heel Kroatië in handen en dat zou tot de Eerste Wereldoorlog zo blijven.
Aan het eind van de Eerste Wereldoorlog hadden Serven, Kroaten en Slovenen samen een Joegoslavisch Koninkrijk opgericht om weerstand te bieden tegen nieuwe Habsburgse overheersing. In 1941 viel Hitler het land binnen, en hij maakte handig misbruik van de oude tegenstellingen tussen de Serven en Kroaten. Hij maakte van Kroatië een vazalstaat, waar Serven en joden het doelwit werden van fascistische terreur.
De Kroaat Josip Tito leidde het communistische verzet, hij slaagde er grotendeels in Joegoslavië zelf te bevrijden. Hij genoot groot aanzien en was de aangewezen figuur om na de oorlog het bestuur van heel Joegoslavië op zich te nemen.
Tito leidde het land tot zijn dood in 1980.
Maar met Tito stierf de grote bindende factor van de Joegoslavische deelrepublieken. De oplopende spanningen binnen het land, en de aanhoudende bevoorrechting van de Serven leidden er toe dat in 1991 zowel Slovenië als Kroatië zich onafhankelijk verklaarden. De hierna uitbrekende oorlog eindigde voor Kroatië in feite pas in 1998 toen de laatste gebieden door de VN onder Kroatisch toezicht werden geplaatst. De oorlog had een grote tol geëist. De ooit in het land levende Servische minderheid was op de vlucht geslagen en vele duizenden Kroaten hadden het leven verloren.
Eind 1999 stierf Tudjman, de Kroatische nationalist die het land vanaf dat de oorlog was uitgebroken, had geleid. De westerse wereld reageerde opgelucht. Tudjman was een nationalist, die de woede tegen de Servische bevolking van Kroatië aan bleef wakkeren en niet meewerkte met het Joegoslavië-tribunaal. De daaropvolgende presidentsverkiezingen werden een nederlaag voor wijlen Tudjmans partij HDZ. De democraat Stjepan Mesic werd de nieuwe president.
Economie
De economie van het land drijft voornamelijk op de dienstverlening en de industrie. Landbouw is vooral van betekenis in Midden-Kroatië. Langs de kust begint de, vanouds belangrijke, toeristensector weer te groeien. Kroatië is niet rijk aan delfstoffen. Slechts de bauxietmijnen dragen enigszins bij tot het bnp.
Bevolking & Cultuur
De inwoners van Kroatië zullen zich Kroaten noemen. De meeste zijn dan ook afkomstig uit dit vroegere deel van Joegoslavië. Dat neemt niet weg dat je er ook mensen aan zult treffen met Hongaarse, Servische, Tsjechische, Slowaakse of Italiaanse voorouders. De laatste tellingen kwamen uit op een inwoneraantal van 4.784.265.
Lange tijd werden kunst- en cultuuruitingen beïnvloed door de buitenlandse mogendheden die de scepter in Kroatië zwaaiden. Je zult in de architectuur bijvoorbeeld veel Oostenrijks-Hongaarse (Habsburgse) en Venetiaanse invloeden terugvinden.
Het land heeft wel schilders van naam voortgebracht en er zijn zelfs stromingen in de schilderkunst in Kroatië ontstaan. Het meest beroemd zijn de werken van Ivan Generalic. Deze schilder hield zich voornamelijk bezig met naïeve schilderkunst (Hlebine school). Ook bekend zijn de schilders Mijo Kovacic en Ivan Lackovic. Van hen kwamen ook werken die later wereldberoemd zijn geworden.
Kunst en cultuur zijn zeer belangrijk voor de Kroaten, misschien wel omdat de eigen historie op dit gebied ontbreekt. Je zult overal aankondigingen vinden van manifestaties.
Dat de Kroaten weinig literatuur van eigen bodem hebben, valt te verklaren. Immers, Kroatisch was in vroeger jaren een taal die in bepaalde delen van het binnenland alleen door de boeren gesproken werd. In de steden en in de industriegebieden werd Duits, Hongaars of Italiaans gesproken.
Op het gebied van folklore kent Kroatië een lange traditie. Nog steeds kun je in alle delen van het land genieten van oorspronkelijke zang en dans die uit die streek afkomstig is, meestal uitgevoerd in traditionele kleding.
Een groot aantal historische gebouwen is door de UNESCO als cultureel erfgoed van de mensheid aangewezen. Dat geldt trouwens ook voor een aantal natuurgebieden. Kroaten koesteren hun verleden, wat duidelijk zichtbaar wordt in het grote aantal musea dat het land rijk is. Ook kastelen en burchten worden doorgaans goed onderhouden.
Eten
Ander land, ander eten. De Kroatische keuken is zeer gevarieerd, maar natuurlijk heel verschillend van de Nederlandse keuken. In veel gevallen krijgt u grotere porties vlees, maar kleinere porties groenten. Aarzelt u niet ook eens een Kroatische specialiteit te proberen. In het begin misschien even wennen, maar het is vaak smakelijker dan de variant van de Westeuropese keuken.
Flora & Fauna
In Kroatië worden 4.300 soorten planten en 278 soorten bomen en struiken onderscheiden. Overal kenmerken cipressen het land. Natuurlijk vallen ook de olijfbomen op en wat lager bij de grond de brem, oleander en lavendel. Het rijkst is het plantenleven echter in de bergen. Bloemen leggen in de zomer een kleurrijk tapijt over de bergweiden. Er bloeien veel beschermde soorten waaronder orchideeën, edelweiss en gentianen.
Het dierenrijk is in Kroatië ruim vertegenwoordigd. Kroatië is niet voor niets een geliefd land bij de jagers uit vele omringende landen. Er kan gejaagd worden (onder strikt toezicht) op wilde zwijnen, diverse hertensoorten, vossen, hazen, fazanten en… beren! Toch zijn niet alle dieren vogelvrij in Kroatië. Bescherming genieten zes soorten vlinders, 322 vogelsoorten, een zeldzame bosmier, 35 zoogdieren, waarvan maar liefst 29 vleermuissoorten en verder nog diverse kikkers, reptielen en slakken.
Parken
In Kroatië wordt een onderscheid gemaakt tussen nationale- en natuurparken. De nationale parken worden zo min mogelijk ingericht, terwijl in de natuurparken nog wel eens een bankje of wandelroute wordt neer- of uitgezet.
De nationale parken Brijuni en Kornati bestaan beide uit eilandengroepen voor de Istrische en centrale kust. Brijuni bestaat uit veertien eilanden, Kornatie uit meer dan 140 eilanden. Krka en Ptlivice zijn landinwaarts gelegen parken en bestaan uit bergen, bossen en meren.
Belangrijke natuurparken zijn Velebit, nabij Senj, en Medvednica, ten noorden van Zagreb.
Taal
In Kroatie wordt door de bevolking Kroatisch gesproken, maar met engels en duits kun je ook vaak terecht.
In de hotels wordt over het algemeen redelijk goed engels gesproken.
Geld
Aan de Kroatische kust vind je overal pinautomaten waar je met een bank- of giropas terecht kunt. Het is wel verstandig om voor de eerste dagen wat contante Euro biljetten mee te nemen.
Kroatisch geld dat aan het eind van de vakantie over is, moet in Kroatie worden teruggewisseld. Nederlandse banken willen dit geld namelijk niet aannemen.
Voor fooien geldt circa 10% van het totaal bedrag op de rekening.
In de grotere restaurants en winkels is het mogelijk om met creditcard te betalen.