Vakantie Indonesie
De 13677 eilanden die samen de Indonesische Archipel vormen, liggen verspreid in de tropische wateren van de Indische Oceaan. Dank zij hun door palmen omzoomde stranden en actieve vulkanen om nog maar te zwijgen van de grote culturele verscheidenheid- vormen ze een van de mooiste en meest exotische vakantiebestemmingen ter wereld.
Indonesië heeft niet alleen schitterende tempels en dynamische steden, maar ook een enorm gevarieerde flora en fauna -van orchideeën tot aardbeien en van tijgers tot zeldzame vogels. Ook in etnisch opzicht is het land zeer interessant; er leven veel volken met verschillende culturen, die ongeveer 300 talen spreken en afkomstig zijn uit een gebied dat zich uitstrekt van India tot de Grote Oceaan. Ongeveer 87 procent van de bevolking is moslim, maar er zijn ook hindoes, animisten en christenen.
Elk eiland, van het legendarische Bali tot Sumatra en Irian Jaya met hun exotische oerwouden, is een wereld apart. Ze hebben alle iets bijzonders te bieden. Op Lombok kunt u de Rinjani beklimmen, een van de spectaculairste vulkanen van het land, en op Java wacht de 1000 jaar oude Borobudur op u.
Geschiedenis
De geschiedenis van Indonesië gaat minstens vijfhonderdduizend jaar terug, getuige de versteende overblijfselen van ‘de Javamens’, die op Oost-Java gevonden zijn. Al 3000 jaar voor Christus vonden volksverhuizingen plaats en werden nederzettingen gesticht. De vermenging met de toenmalige Javamens heeft ervoor gezorgd dat er minstens zo’n 300 verschillende talen worden gesproken. Toen al werd er veel handel gedreven tussen de woongemeenschappen onderling.
Aan het einde van de 7e eeuw is het Boeddhistische rijk Srivijaya ontstaan in de buurt van Palembang op Sumatra. Met de bouw van de Borobudur, die vijftig jaar zou duren, werd in de 8e eeuw begonnen door de rijke Sailendradynastie.
In de elfde eeuw introduceerden de handelaren de Islam.
Vanaf 1602 werd Indonesië bestuurd door de VOC (Verenigde Oostindische Compagnie) en tenslotte in 1798 door de Nederlandse staat. Het land werd korte tijd geregeerd door de Fransen en door de Britse Oostindische Compagnie en nadien weer teruggegeven aan de Nederlanders. In 1942 hebben de Japanners de eilanden bezet. Een uiterst wrede overheersing, die ertoe heeft geleid dat de Japanners het bewind in 1945 hebben overdragen aan Soekarno, die de onafhankelijkheid uitriep. Na veel verzet is de onafhankelijkheid in 1949 een feit geworden.
Geografie
Indonesië is de grootste eilandengroep ter wereld en met een oppervlakte van 1.950.000 km2 het grootste land van Zuidoost Azië. Het telt 13.000 eilanden, waarvan er zo’n 600 bewoond zijn. Ongeveer 70 procent van de bevolking woont op Java, dat met 132.187 km2 niet het grootste eiland is. Eilanden als Kalimantan, Sumatra, Sulawesi en Irian Jaya zijn vele malen groter. De archipel wordt omsloten door de Indische Oceaan, de Zuid-Chinese Zee en de Grote Oceaan.
Cultuur
Van klassieke dansen tot weelderige paleizen, tempels en kleurige batiks, de verscheidenheid aan cultuuruitingen is in Indonesië haast onvoorstelbaar. Alleen al op Bali staan ongeveer 20.000 tempels (op een bevolking van 2,7 miljoen mensen), terwijl op Java vrijwel elke plaats, tot aan het kleinste dorp, een moskee heeft. Bovendien bestaan er duizenden ceremonies en festivals, en een ingewikkeld geheel van rituelen, die invloed hebben op bijna elk aspect van het leven van de Indonesiërs.
De islam is de belangrijkste godsdienst in Indonesië. Ongeveer 87 procent van de bevolking is moslim, waarmee Indonesië het grootste islamitische land van de wereld is. Er komen echter ook andere godsdiensten voor, zoals het boeddhisme, het hindoeïsme en het christendom.
Klimaat
Indonesië kent een tropisch warm en vochtig klimaat met een gemiddelde temperatuur van 25 tot 30 graden. De luchtvochtigheid schommelt evenals in Nederland tussen de 80 en 90%. Door de hogere temperaturen voelt het echter vochtiger aan. Indonesië kent twee seizoenen: de droge tijd en de regentijd. Hoewel het weerbeeld over de hele wereld sterk veranderd, kan in het algemeen worden gesteld, dat de droge tijd valt tussen mei en oktober. In de periode van november tot april is het regentijd. Dit betekent een tropische stortbui in de namiddag, waarna de zon al snel weer doorbreekt. Hoewel regen nooit plezierig is op reis, heeft dit toch ook voordelen. Immers het landschap is gedurende de vochtige periode prachtig groen, het ruikt heerlijk fris en het is minder stoffig op de wegen.
Taal
Wie in staat zou willen zijn alle 185 miljoen Indonesiërs te verstaan, zou meer dan 300 verschillende talen onder de knie moeten krijgen, maar als u daar tegenop ziet, hebt u genoeg aan één: het Bahasa Indonesia. Deze nationale taal, die is ontleend aan het Maleis, is vrij gemakkelijk te leren. Het kent geen lidwoorden, ingewikkelde vervoegingen en geslachten.
Behalve deze taal zult u in Indonesië wellicht ook Sundanees, Betawi-Madurees, Javaans en Chinese dialecten horen. Buiten de grote toeristenplaatsen is de kennis van het Engels gering en Nederlands wordt door vrijwel niemand meer begrepen. Als u nog beter voorbereid aan uw vakantie wilt beginnen, koop dan een woordenboek of volg een cursus Bahasa Indonesia voor beginners.
Bevolking
In Indonesië wonen ruim 200 miljoen mensen. De bevolkingsdichtheid is zeer groot en op China, India en de USA na, is Indonesië een van de dichtstbevolkte landen ter wereld. De overbevolking concentreert zich op Java en Bali. Hier vindt men industrie en daardoor werkgelegenheid. De etnische diversiteit is enorm. Het land telt 300 verschillende etnische groepen. Elke groep heeft zijn eigen ongeschreven vaste gewoontes. De meesten zijn van Maleise oorsprong, waarvan de Javanen, de Sundanezen, de Baliërs, de Daykan (Kalimantan) en de Acehers (Sumatra) de grootste etnische groepen zijn. Minderheidsgroepen vormen de Euraziaten, de Arabieren, de Indiërs en de Chinezen. De Chinezen vormen met vijf miljoen inwoners een grote groep en zijn sterk met elkaar verbonden.
De officiële taal is ‘Bahasa Indonesia’. Nog veel bevolkingsgroepen echter voeren naast de officiële taal hun regionale varianten. In Bahasa Indonesia zijn veel woorden herkenbaar uit de vroegere overheersing. Woorden als ‘bangkrut’ (bankroet), aardappel, koelkas, kantor, karcis (kaartjes) en donkrak (dommekracht) zijn aan het Nederlands ontleend. Op scholen wordt zowel Bahasa Indonesia als Engels onderricht. De oudere bevolking en natuurlijk de welwillende verkopers, met name in de steden, spreekt vaak nog Nederlands.
Politiek/Economie
Indonesië is een republiek, die wordt geregeerd door de democratisch gekozen president Megawati Soekarnoputri, de kleindochter van de welbekenden oud-president Soekarno. De archipel telt 27 provincies (inclusief Oost Timor), die elk onder verantwoordelijkheid vallen van een gouverneur. Er zijn twee wetgevende lichamen: de 500 leden van het Huis van Afgevaardigden en de 1000 zetels binnen het Adviserend Volkscongres. Om de vijf jaar worden verkiezingen gehouden.
Zeventig procent van de inkomsten worden bepaald door de winning van gas en olie voor de export. Overige exportprodukten zijn vooral koffie, cacao, hout, rubber, kokosnoten, specerijen, thee en tabak. De visserij is een voorname voedselbron. Een andere economische sector is de mijnbouw. Uiteraard is ook het toerisme een belangrijke bron van inkomsten. Jaarlijks groeit het aantal bezoekers en de inkomsten uit toerisme bedragen gemiddeld 990 miljoen Dollar per jaar. Op sociaal gebied zijn de laatste jaren veel stads en dorpsklinieken opgezet, hoewel de lokale bevolking nog vaak de voorkeur geeft aan kruidentherapieën. Verder wordt er hard gewerkt aan huisvesting en worden de sloppenwijken gerenoveerd.
Accommodaties
Hotels
In het hoogseizoen van juni tot september, als de grote meerderheid van de Europeanen op vakantie gaat, is het, tenzij u van tevoren hebt gereserveerd, soms bijzonder moeilijk om accommodatie te vinden, maar in andere tijden van het jaar, als veel kamers niet zijn bezet, kunt u dikwijls een hoge korting bedingen.
Een van de belangrijkste dingen waar u bij het zoeken naar een hotel rekening mee moet houden, is de centrale locatie, vooral in Jakarta. Wie in een van de buitenwijken van deze stad logeert, is dagelijks uren kwijt in de verkeersopstoppingen. Als u reserveert via een reisagentschap, doet u er goed aan het adres nogmaals te controleren. Het komt dikwijls voor dat men u vertelt dat het hotel centraal gelegen is, terwijl dat in werkelijkheid niet het geval is. Over het algemeen kunt u beter wat meer betalen om dicht bij de bezienswaardigheden te zitten.
De luxueuze hotels van Indonesië, compleet met zwembad, restaurants en tropische tuinen, kunnen zich meten met de beste ter wereld. Maar er staan ook een groot aantal vriendelijke, eenvoudige hotels, die meestal door een familie worden gedreven en waar u minder dan een tientje per nacht betaalt.
Probeer altijd zo vroeg op uw bestemming aan te komen dat u genoeg tijd over hebt om een hotel te zoeken. Het woord ‘hotel’ duidt in Indonesië meestal een wat duurder onderkomen aan, terwijl de woorden losmen en homestay betrekking hebben op goedkopere accommodatie.
Controleer de slaapkamers en badkamers en vraag om iets beters of schoners als het gebodene u niet aanstaat. Veel hotels hebben een aantal verschillende standaardkamers -met het bijbehorende prijskaartje. Soms is ontbijt bij de prijs inbegrepen.
Vervoer
Autoverhuur
In veel grote steden zijn autoverhuurbedrijven. Auto’s van de internationale ketens zijn het veiligst.
Openbaar vervoer
De becak (spreek uit: betjak) is een driewieler met plaats voor twee passagiers (hoewel men soms wel vijf mensen op het smalle bankje propt). Het is de ideale manier van vervoer voor korte afstanden in de stad. Spreek van tevoren de prijs af.
In de beruchte Bemo minibussen worden meer passagiers gepropt
Foto: Manon van der Lit
dan u voor mogelijk zou houden -en bovendien stoppen ze regelmatig om nog meer mensen op te pikken. Er rijden bemo’s op alle belangrijke routes en dikwijls ook naar dorpen waar geen ander openbaar vervoer komt. Hoewel ze meestal goedkoper zijn dan gewone bussen, doen ze aanzienlijk langer over dezelfde afstand. Vraag voordat u instapt altijd eerst naar de bestemming en de prijs en huur de hele bemo af als u echt haast hebt.
Bussen zijn de populairste vervoermiddelen voor lange afstanden en doen de meeste belangrijke plaatsen aan. Wees echter gewaarschuwd: hoewel sommige met een slakkengangetje voorttuffen, zijn de chauffeurs van andere ware snelheidsmaniakken en gebeuren er met de regelmaat van de klok ernstige ongelukken.
Voor korte ritten hebt u geen andere keuze dan een trage bus die stopt voor iedereen die aan de kant van de weg de hand opsteekt. Sommige rijden eerst enkele rondjes door de stad tot de bus eindelijk vol is, om dan pas door te rijden naar hun bestemming. Voor langere afstanden zijn er expresbussen die zelden stoppen. Sommige hebben zelfs airconditioning en maken op sommige trajecten, zoals van Jakarta naar Bogor, gebruik van de tolwegen. De meeste steden hebben meer dan één busstation; informeer altijd eerst van welk station de bus naar uw bestemming vertrekt.
Treinen in Indonesië zijn weliswaar trager dan bussen, maar hebben het voordeel dat ze veel veiliger zijn – en in de eersteklas-rijtuigen aanzienlijk comfortabeler. Er rijden treinen van Jakarta naar Bandung, Yogyakarta, Surakarta (Solo) en Surabaya. Koop uw kaartjes ruim van tevoren en houd uw bagage tijdens de reis goed in de gaten.
Geld
De munteenheid van Indonesië is de rupiah (Rp). Er zijn bankbiljetten van 50.000, 20.000, 10.000, 5000, 1000, 500 en 100 rupiah, en munten van 100, 50, 25, 10, 5 en 1 rupiah, hoewel de laatste drie vrijwel niet meer worden gebruikt. Vraag om zo veel mogelijk biljetten in kleine coupures; in dorpen is het dikwijls moeilijk (zo niet onmogelijk) om een biljet van Rp. 20.000 te wisselen.
Zelfs in de kleinere provincieplaatsen is meestal een kantoor van een Indonesische bank (hoewel dat niet betekent dat u er ook buitenlandse valuta kunt wisselen!), maar buitenlandse banken vindt u alleen in enkele grote steden.
U kunt ook geld wisselen bij geldwisselaars met vergunning en in hotels, hoewel deze laatste dikwijls een lagere koers berekenen. De officiële wisselkoersen worden elke dag in de kranten gepubliceerd. Tot voor kort accepteerde men alleen Amerikaanse en Australische dollars, maar in de grote toeristenplaatsen kunt u nu ook zonder probleem Nederlandse guldens wisselen.
Met travellerscheques hoeft u zich geen zorgen te maken over de risico’s die grote bedragen contant geld met zich meebrengen en in geval van verlies of diefstal kunnen ze gemakkelijk worden vervangen. Het wordt aangeraden cheques in Amerikaanse dollars mee te nemen, hoewel in veel plaatsen ook andere gangbare valuta worden geaccepteerd. De meeste grote hotels accepteren travellerscheques.
Tijdsverschil
Op Java is het in de zomer vijf uur later dan in Nederland en België, in de winter zes uur. De tijdgrens loopt tussen Java en Bali; het tijdverschil met West-Europa bedraagt op Bali en Lombok een uur meer.