Vakantie Costa Rica
Costa Rica ligt in Midden-Amerika tussen Nicaragua en Panama. De oppervlakte is 50.700 m2 en is daarmee iets kleiner dan Nederland en België samen. Aan de oostkust ligt de Caribische Zee en aan de westkust de Pacific.
Costa Rica heeft een enorme verscheidenheid aan landschappen. Van het noordwesten naar het zuidoosten loopt een reeks vulkanische bergketens. Veel vulkanen zijn nog actief. De meest actieve vulkaan is de Arenal in het Cordillera-gebergte. Vanaf de Pan American Highway heeft u bij helder weer een schitterend uitzicht over het vulkaangebied. San José ligt in de centrale hoogvlakte en ligt op een hoogte van 1170 meter. In dit gebied woont het grootste deel van de bevolking. De Caribische kust wordt gevormd door uitgestrekte laaglanden met moerassen, mangroven en waterwegen. De kust heeft lange zandstranden. De Pacifische kust is heuvelachtig met vele inhammen en rotsen met tussen door kleine zandstrandjes. In totaal telt Costa Rica 1000 kilometer zandstrand, waar u het idee zult hebben Robinson Crusoë te zijn. Het water is turkoois van kleur en samen met de wuivende palmbomen maakt dit het geheel tot een paradijselijk schouwspel. Aanvankelijk bestond het land voor 80% uit bosgebied.
Het kappen van de laatste vijftig jaar heeft er toe geleid dat nog 20% bosgebied is overgebleven, het hoogste ontbossingcijfer ter wereld. De gebieden, waar de bossen nog intact zijn, worden nu min of meer beschermd en vormen de nationale parken van het land.
Met regelmaat -ongeacht de periode van het jaar- komen er aardbevingen voor. Dagelijks komen er aardtrillingen voor die u echter niet zult voelen vanwege hun geringe kracht. Zo’n drie tot zes keer per jaar vinden grotere aardschokken -de terremotos- plaats. In tegenstelling tot de omliggende landen hebben deze de afgelopen 20 jaar -met uitzondering van Limon in het jaar 1991- niet of nauwelijks schade aangericht. De Ticos wijten dit aan de sinds decennia consequent toegepaste en op aardbevingen berekende bouwstijl. In geval zich een aardbeving voordoet is het belangrijk dat u kalm blijft.
Geschiedenis
Costa Rica was in de pre-Columbus tijd het gebied waar handel werd gedreven tussen de verschillende culturen uit Zuid- en Noord-Amerika. De oudste tot nog toe gevonden voorwerpen zijn ongeveer 4000 jaar oud. De restanten van geplaveide wandelstraten, bronnen en aquaducten vormen nu het nationale monument Guayabo. Ook in het zuidwesten zijn geheimzinnige vondsten gedaan. Deze bestaan uit ronde gladde granieten bollen met een omvang van 8 cm tot bijna 2 meter. Sommige granieten bollen zijn nog te vinden tussen de bananen op de plantages in het zuiden.
Toen Columbus in september 1502 voet aan wal zette in Limón besloot hij dit landje Costa Rica (de Rijke Kust) te noemen. Niet alleen omdat er talrijke sierlijk vormgegeven beeldjes van goud en jade waren gevonden, maar zeker ook vanwege de overweldigende natuur. Al snel kwamen de kolonisten en werd door Juan Vasquez de Coronado het huidige Cartago gesticht.
In tegenstelling tot de omringende Midden-Amerikaanse landen waren de bewoners niet echt mededeelzaam en was men niet voornemens om zich te onderwerpen aan de slavernij. De meeste Indianen trokken zich terug in de onherbergzame gebieden. Dit had tot gevolg dat de kolonisten zelf de handen uit de mouwen moesten steken. Het gevolg was dat Costa Rica zich maatschappelijk gezien nooit zo heeft kunnen ontwikkelen als de omliggende landen, waar slaven het werk deden. Cacaobonen hebben jaren dienst gedaan als wettig betaalmiddel.
In 1823 is Costa Rica na een veldslag onafhankelijk geworden en werd San José de hoofdstad. Zoekend naar een bron van inkomsten is toen land beschikbaar gesteld voor het exploiteren van koffieplantages. De koffie was maanden onderweg per ossenkar naar de kust, hetgeen ertoe leidde dat een spoorweg werd aangelegd tussen Limón en San José. De bouw heeft 19 jaar geduurd en werd aangelegd door Jamaicanen, Italianen en Chinezen, die vervolgens in het land bleven en die nog altijd vertegenwoordigd zijn. Ondertussen was men ook gestart met het aanleggen van bananenplantages. Het land heeft destijds een aantal militaire coups en staatsgrepen gekend en in 1855 hebben de Verenigde Staten getracht het land te annexeren. Dit omdat het gebied geschikt zou zijn voor slavernijplantages. Daarnaast overwoog men de arbeiders in te zetten voor het graven van een kanaal dwars door het land om de twee oceanen met elkaar te verbinden. In 1889 werden de eerste vrije verkiezingen georganiseerd, waar ook boeren aan mee mochten doen.
De revolutie in 1948 heeft geleid tot het huidige democratische Costa Rica en tot afschaffing van het leger.
Klimaat
Ondanks de ligging in de tropen is het in Costa Rica niet overal en altijd tropisch warm. In de bergen is het overdag meestal aangenaam en 's nachts koelt het behoorlijk af. De gemiddelde temperatuur ligt in het hoogland op 17°C. In het laagland van de beide kuststroken is het wel altijd tropisch heet met een gemiddelde temperatuur van ongeveer 30°C.
De neerslag wisselt sterk van streek tot streek. Er zijn plaatsen waar 9000 mm/j valt en plaatsen met 'slechts' 1500 mm/j. Het regenseizoen verschilt enigszins per gebied maar generaliserend kan worden gesteld dat de meeste neerslag valt van juni t/m oktober. December t/m maart zijn de droogste maanden.
Politiek/Economie
Costa Rica is één van de weinige landen ter wereld dat geen leger heeft. Met de invoering van de democratische grondwet, in 1949, is het leger afgeschaft. Met een politieke behendigheid is het land erin geslaagd om ondanks alle onlusten in de omliggende landen neutraal te blijven. Vanwege zijn inspanning ten behoeve van het vredesproces in de regio ontving de voormalig president Oscar Arias in 1987 de Nobelprijs voor de Vrede. De zeer liberale en sociale wetgeving is de oorzaak dat burgeroorlogen en andere onrusten tot het verleden behoren. De maatschappelijke stabiliteit uit zich onder andere in schoolplicht en vrijstelling van schoolgeld, invoering van de 8-urige werkdag, sociale en ziektekostenverzekeringen en de wettelijke gelijkheid van de vrouw.
Aanvankelijk leefde Costa Rica van de inkomsten van de bananenteelt en van de koffieteelt. Echter, door de lage koffieprijzen en het recent in de EG genomen bananenbesluit zijn die inkomsten enorm geslonken. In 1989 had Costa Rica een buitenlandse schuld van vijf miljard dollar. De hoogste schuld van alle ontwikkelingslanden. Met steun van de Wereldbank is deze schuld aanzienlijk verminderd, hoewel de daaraan verbonden maatregelen de bevolking niet ten goede komen. Immers, er moet zwaar bezuinigd worden op de gezondheidszorg, het onderwijs en de sociale zekerheid. Dit heeft weer extra werkloosheid tot gevolg.
Het toerisme wordt de laatste jaren steeds belangrijker. Sinds 1993 is het toerisme zelfs de belangrijkste bron van inkomsten en worden de verliezen goed gecompenseerd. Momenteel levert het toerisme in Costa Rica zo’n 5 miljard dollar per jaar aan inkomsten op.
Cultuur
Op het gebied van cultuur heeft Costa Rica weinig tot niets te bieden. Uit de pre-Colombiaanse tijd is een aantal prachtige gouden beeldjes en jade voorwerpen overgebleven, die in de musea te bezichtigen zijn. Architectonisch zijn er in de plaatsen Escazu en Liberia nog straatjes en huizen te vinden waar de Spaanse invloeden terug te vinden zijn. In San José is tussen 1890 en 1897 het Nationaal Theater gebouwd met de verkoop extra geld dat geheven werd op van een zak koffie. Nu in de moderne tijd worden in San José muziekuitvoeringen en popconcerten gegeven. In Limón is veel reggae te horen en is de merengue populair.
Ruim 80% van de bevolking is Rooms-Katholiek en dat is onder meer te merken aan de feestdagen
1 januari : Nieuwjaar
19 maart: Dia de San Jose
11 april: Dia de Juan Santamaria
1 mei: Dag van de arbeid
29 juni: San Paulo en San Pedro
25 juli: Anexion de Guanasta
2 augustus: Dia de la Virgin de Los Angeles
15 augustus: Maria Hemelvaart
15 september: Onafhankelijkheidsdag
12 oktober: Dia de las Culturas
8 december: Immaculata Cenception
25 december: Navidad
Overige festiviteiten en evenementen:
Maart: Orchideententoonstelling In San Jose
Oktober: carnaval in Limon
December: Grote optocht San José Stierengevechten in Zapote(voorstad San José). Daarnaast worden met regelmaat regionale en plaatselijke feesten georganiseerd. Gedurende de Semana Santa (Pasen) worden er veel processies georganiseerd en ligt het hele land vrijwel stil op Jueves(donderdag) en Viernos Santo (vrijdag).
Bevolking
Costa Rica telt ruim 3,5 miljoen inwoners, waarvan zo’n 2 miljoen in de centrale vallei wonen. De bevolkingsgroei bedraagt 2,8% per jaar. Blanken en mestiezen (van gemengde Indiaanse en blanke afkomst) vormen veruit de grootste bevolkingsgroep, ruim 95%. Aan de Caribische kust wonen voornamelijk de van oorsprong Caribische bevolking. In de reservaten wonen nog zo’n 5000 Indianen, waarvan de Bribri’s, de Boruca’s en de Chortega’s nog het meest van hun culturele identiteit hebben behouden. De Chinezen vormen een grote minderheid, hetgeen u zult merken aan de hoeveelheid Chinese restaurants.
De vredelievende bevolking heeft zichzelf de koosnaam Ticos of Ticas (voor vrouwen) gegeven, die mede wordt bepaald door de flegmatieke levenshouding in een land van rust, vrede en ‘dolce far niente’. Anders dan in nederland komt het woord ‘haasten’ of ‘snel’ hier niet voor en kan het dus voorkomen dat u in bijvoorbeeld restaurants langer moet wachten dan u wellicht gewend bent. Costaricanen zijn trotse mensen en op het moment dat u boos en geïrriteerd doet, loopt de Costaricaan schouderophalend weg en laat u eenvoudigweg staan.
De officiële taal van Costa Rica is Spaans, maar met Engels kunt u op de meeste plaatsen redelijk uit de voeten. Rond Puerto Limón wordt een Engels dialect gesproken. De Bribri-Indianen uit het Talamanca gebergte spreken naast Spaans ook Bribri. In de betere hotels en in San José kunt u over het algemeen redelijk terecht met Engels.
San Jose
De hoofdstad San José ligt op 1170 meter hoogte in de vruchtbare Centrale Vallei, de Meseta Central. De stad wordt omringd door hoge bergen en vulkanen. De afstand tussen de stad en de luchthaven bedraagt 18 kilometer. Van alle Ticos woont en werkt 70% in deze omgeving. De stad San José wordt gekenmerkt door veel drukte, chaotisch verkeer met veel uitlaatgassen en kent nauwelijks bezienswaardigheden of opmerkelijke historische feiten. De stad is aangelegd in de vorm van een schaakbord, waarbij de Avenida Central en de Calle Central het middelpunt zijn. Zodra u de stad verlaat wordt u omgegeven door vulkanen met op de hellingen de vele koffieplantages.
Bocas del Toro
Bocas del Toro is een provincie van Panama, de eilanden zijn hier een onderdeel van.
Het dorp (3000 inwoners) waar wij verblijven is de hoofdstad van deze provincie, ligt op het eiland Isla Colon, en heeft sinds 1826 de zelfde naam. De inwoners van deze provincie zijn voornamelijk de Guyamies indianen en de neger bevolking.
Columbus kwam op 5 oktober 1502 op Isla Colon aan, op zijn vierde reis naar de “nieuwe wereld”.
De inwoners van Bocas zijn landeigenaars en ex-slaven van de eilanden San Andres en Providencia. Vele avonturiers stopten hier een tijd tijdens de jacht op zeeschildpadden. Toen later ook Jamaicanen kwamen werd het echt een stad. Men leefde van cacaoplantages, vissen en cocosnoten.
Toen de bananenteelt kwam, ontstond er meer ontwikkeling. In 1899 kwam er een hoofdkantoor van de United Fruit Company. Binnen enkele jaren ontstond er veel werkgelegenheid. Dit trok veel mensen aan, o.a. mensen uit de Antillen die in eerste instantie naar Panama kwamen vanwege het werk voor het panamakanaal.
In 1920 ontstonden er veel ziektes op de banaanplantages, wat een grote slag veroorzaakte. United Fruit Company haalde het hoofdkantoor weg van Bocas. Dit veroorzaakte een leegstroom van Bocas del Toro.
Bocas ligt 32 km vanaf de grens. Er zijn 9 grote eilanden, 59 kleinere eilandjes en vele kleine mangrove eilandjes.
Hieronder treft u een beknopte beschrijving aan van enkele van de hoofdeilanden.
ISLA COLON
Dit is het hoofdeiland waarop we zitten. Naast het rustieke hoofdstadje, waarin we verblijven, zijn er nog een aantal andere noemenswaardigheden van dit eiland:
Bocas del Drago
Het mooiste strand op het eiland, met snorkelmogelijkheid.
De weg (15 km) erheen is in zeer slechte staat, en duurt ongeveer een uur met auto. Er zijn weinig taxi’s die erheen willen. Kosten ± $30
Met de fiets is het ongeveer 2,5 uur een mooie rit dwars door het eiland. Je kan je ook met boot laten afzetten in ongeveer 30 minuten.
Playa Bluff
Dit is een heel mooi strand van 3 km lang, met bijna geel zand. De zee is hier soms te gevaarlijk om te zwemmen, als de stroming te sterk is en er hoge golven zijn. Er zijn mensen die hier surfen. Verder goed om te wandelen en te zonnen.
Het is ongeveer 45 minuten (8km) met de fiets, over een slechte weg. Mooie route langs de kust. Onderweg heeft u kans om brulapen gezien. Per taxi kan natuurlijk ook.
La Gruta
Midden op het eiland, halverwege de route naar Boca del Drago, is een grot. Hierin staat een beeld van de Heilige Maagd. Vele vleermuizen zijn hier te vinden. Het is niet de moeite om hier speciaal heen te gaan, maar als u toch in de buurt bent is het een bezoekje zeker waard.
ISLA CARENERO
Een klein eilandje aan de overkant van Isla Colon met mooie strandjes en mangrove bos. Klein dorpje waar u tussen de huisjes door kunt lopen. Voor ± $ 1 p.p. kunt u naar de overkant. Leuk om te gaan zonnen. Zwemmen niet echt, ondiep water met veel zeegras. Als u rechtsom het eiland afloopt komt u bij een heel mooi eindpunt. Ook goede snorkel mogelijkheden.
ISLA SOLARTE/ HOSPITAL POINT
Op dit eiland had United Fruit Company een ziekenhuis gebouwd. Hier stuurden ze de werknemers heen die malaria hadden. Er waren in totaal 16 gebouwen en een begraafplaats. Dit werd uiteindelijk het grootste ziekenhuis in de provincie. Toen rond 1920 United wegging van Bocas, haalden zij daar alle spullen weg en liet het verlaten achter. Nu staan er nog wat overgroeide ruines. Misschien leuk om even te bezichtigen.
ISLA BASTIMENTOS
Één van de grotere eilanden met een vrij groot dorp